Perswijn Magazine presents De Grendel Wines

Perswijn Magazine een prachtige review van Rene van Heusden over onze wijnen van De Grendel.

Graaff, Grendel & Hopkins Gevraagd om even te poseren voor een foto, verontschuldigt Charles Hopkins zich dat hij geen tijd gehad heeft om zich te scheren. Hij is na een lange nachtvlucht uit Kaapstad rechtstreeks van Schiphol overgebracht naar brasserie Fitch & Shui in het Amsterdamse WTC om daar wijnen van De Grendel te becommentariëren. Het is zijn eerste stop tijdens een Europese promotietour. Hopkins is namelijk keldermeester van dit wijngoed in Durbanville, onder de rook van Kaapstad. Prominente eigenaars Het in 1720 gestichte De Grendel is een uitgestrekte plaas met de nodige historie en honderden hectaren grond, maar wijnbouw wordt er pas sinds het begin van deze eeuw bedreven. Voordien stond het boerenbedrijf volledig in het teken van raspaarden, schapen, koeien en graan. Ook vandaag de dag is er nog sprake van gemengd agrarisch bedrijf. De Grendel is sinds enkele generaties eigendom van de prominente familie Graaff. Je zou die als herenboeren mogen aanmerken. Deze van oorsprong Afrikaner familie is een immers van de weinige in Zuid-Afrika die sinds 1911 de erfelijke Engelse titel baronet mag voeren. De eerste ‘Baronet of Tygerberg’, Sir David Pieter de Villiers Graaff, was behalve een geslaagd zakenman die fortuin maakte met koelhuizen ook burgemeester van Kaapstad en bekleedde diverse ministersposten. Zijn oudste zoon, De Villiers Graaff, voerde als politicus oppositie tegen diverse naoorlogse apartheidsregeringen. De derde baronet en huidige eigenaar, David de Villiers Graaff, was op zijn beurt een verligte minister in de regering De Klerk én degene die achtereenvolgens het besluit nam om op De Grendel wijn te gaan maken, een kelder volgens de principes van Feng Shui te laten bouwen en, zoals dat in Zuid-Afrika tegenwoordig bijna onvermijdelijk lijkt voor een beetje wijngoed, ook maar een restaurant te openen. Ervaren wijnmaker  Ondanks zijn Engelse naam is Charles Hopkins in zijn hele doen en laten een echte Boer die vloeiend Afrikaans spreekt. Zoals het hoort aan de Kaap. Hij is een van die mannen die zich niet bekommert om uiterlijk vertoon als een gladde kin – op de site van De Grendel staat overigens nog een foto van hem met substantieel gezichtshaar! – en al evenmin om gladde praatjes. Aan gelikte powerpointpresentaties heeft al evenmin boodschap. Liever laat hij je een paar stukken steen uit zijn wijngaard zien. Hij is immers een volbloed wijnmaker, geen marketeer. Charles Hopkins     Hopkins studeerde oenologie in Stellenbosch aan de wijnbouwschool Elsenburg en werkte in de jaren negentig als wijnmaker bij Bellingham. Van 1999 tot 2005 was hij keldermeester voor Graham Beck in Franschhoek. Tussen de bedrijven door deed hij buitenlandse ervaring op in o.a. Sonoma, Bordeaux, diverse Zuid-Amerikaanse landen, Australië en Spanje. Wat in Zuid-Afrika zwaar telt: Hopkins won diverse malen dubbelgoud bij de jaarlijkse Veritasproeverij. Eind 2005 stapte hij over naar De Grendel. Daar zat wel enige logica in, want namens Graham Beck was hij al betrokken geweest bij de vinificatie van de eerste wijnen van De Grendel in 2004 en 2005, waarvan de eigen kelder pas in 2006 tot stand zou komen. Men kende elkaar dus. Aan de andere kant moet het ook wel even wennen geweest zijn, want Hopkins had zich tot dan toe vooral ontpopt als rode wijnmaker met een voorliefde voor druiven als shiraz, pinotage en cabernet franc. Bij De Grendel speelt sauvignon blanc echter een voorname rol met een aandeel van 40 procent binnen de totale productie van ongeveer 360.000 flessen. Gunstige ligging De wijngaarden van De Grendel liggen even buiten Durbanville, pal tegen de noordoostelijke rand van Groot Kaapstad op slechts twintig minuten vanuit het centrum. Afgezien van de wijngaarden in Constantia liggen ze het dichtst bij de Tafelberg, met een werkelijk schitterend uitzicht daarop. De heuvels van Durbanville vormen een van de koelste herkomstgebieden van Zuid-Afrika. Geen echt cool climate zoals in Noordwest-Europa, maar wel koel naar Zuid-Afrikaanse normen. De Atlantische Oceaan ligt hemelsbreed immers op maar 7 kilometer afstand. Niet voor niets installeerde de VOC hier kanonnen om de komst van schepen mee aan te kondigen. Die traditie wordt op De Grendel nog altijd in ere gehouden door eens in de maand salvo’s af te vuren. Tafelberg en Atlantische Oceaan   De constante instroom van koele lucht van zee in combinatie met een vrij hoge ligging op zo’n 200 meter boven zeeniveau, zorgt voor een uitstekend mesoklimaat. De bodem heeft als basismateriaal leisteen in diverse gradaties van verwering met verder ook kiezel en klei. Ook komt Hutton voor, een bodem op basis van verweerd graniet.                    Hollands kanon Klimatologische en geologische condities zijn zodanig dat correctie van de pH, beter bekend als aanzuren, niet nodig is. Met andere woorden: de wijnen hebben van zichzelf de gewenste zuurgraad. Een kleine handicap is echter wel dat de aanplant nog jong is. Bij De Grendel wordt veel aandacht besteed aan het bepalen van de ideale plukdatum. Het gebeurt aan de hand van gedetailleerde infrarood-fotografie vanuit de lucht, die precies laat zijn welke stokken binnen een en hetzelfde perceel al wel of nog niet helemaal rijp zijn. Maar Hopkins houdt er ook van om een beetje te spelen met de rijpheid en vinificatie zijn druiven. Dat wordt het beste gedemonstreerd aan de hand van twee versies Sauvignon Blanc die hij bottelt. Proef op de som Samen met zijn rechterhand Elzette du Preez – de wijnmaakster die in Nieuw-Zeeland haar licht op stak voor sauvignon blanc en pinot noir – maakt Hopkins op De Grendel een opmerkelijk uitgebreid gamma wijnen. Enkele daarvan, zoals de mousserende Methode Cap Classique en de Pinot Noir worden (nog) niet in Nederland ingevoerd. In Amsterdam liet hij onderstaande wijnen proeven in de genoemde volgorde. De vermelde prijzen zijn consumentenprijzen inclusief ‘tijdelijk verhoogde’ BTW. Rosé 2011 Een zeldzaamheid in Zuid-Afrika: een door Veritas met goud bekroonde rosé. Samengesteld uit 60% cabernet sauvignon en 40% pinotage en gevinifieerd met directe persing van druiven die specifiek bedoeld waren voor de productie van een rosé met een bescheiden hoeveelheid alcohol. In dit geval is sprake van slechts 12,5 %. In kleur, geur en smaak trekjes van aardbeien en ander rood zomerfruit, tegelijk zacht en rond, maar wel met natuurlijke frisheid. Voldoende vulling, kruidig dropje, keurig droge finale. Als je van rosé houdt een heel aardig glas. € 8,95 Sauvignon Blanc 2012 Naar volume de met afstand belangrijkste wijn van De Grendel. Koel vergist op 13 °C met aansluitend drie maanden gistcontact. Volgens Hopkins heel bewust gemaakt in een qua aromatische expressie tropische stijl. Dat klopt, gegeven het tropische fruit als passievrucht en guave in geur en smaak, flink wat body en ronding, 13,6 % alcohol, 3,2 g/l restsuiker, tintelende zuren, spanning. Aantrekkelijke wijn, heel geslaagd. € 11,95 (2011) Sauvignon Blanc Koetshuis 2010 Speciale cuvée Sauvignon Blanc met meer nadruk op structuur. Herkomstbenaming Coastal Region, want een deel van het fruit is afkomstig uit Darling. Later en rijper geplukt dan het fruit voor de gewone Sauvignon en kreeg zowel een langere schilinweking als gistcontact, plus bâtonnage. Dat is te merken aan het lie-karakter en de veel krachtiger structuur van de wijn. De wat strenge geur met groene asperge en vuursteen doet, enigszins paradoxaal gelet op de latere pluk, denken aan ‘grassige’ Nieuw-Zeelandse Sauvignon). In de smaak is dat minder het geval. Die is breed en vol met 14,2 % alcohol, bepaald niet zo tropisch als de officiële informatie van De Grendel voor de jaargang 2011 wil doen geloven en eerder aan de ‘minerale’ kant. Maar goed dit is dan ook 2010 met duidelijke sporen van ontwikkeling. Redelijk complexe, bij uitstek gastronomische Sauvignon voor gevorderde drinkers. € 13,95 (2011) Pinot Gris 2011 Gemaakt van overgeënte cabernetstokken, qua stijl eerder in de lijn van Noordoost-Italië dan de Elzas. Voor 20% vergist op vat, de rest op tank. Bescheiden neus met wat appel en (kwee)peer en een snufje vuursteen. Stevige smaak, 14% alcohol, volledig droog, ronding. Correct, maar zou wat meer expressie mogen tonen. € 11,45 Viognier 2012 Half op tank, half op nieuw Frans eiken gevinifieerd, geen malo, 150 dagen gistcontact. Vrij gesloten en neutraal in de geur, niet echt ‘typisch’ viognier, zachte hint van wit fruit. Levendige smaak, behoorlijke vulling, 13,7 % alcohol, nu wel wat meer uitgesproken wit fruit, perzik, goede zuren (zeker voor een Viognier!), mooie balans. Hoogst intrigerend is het gegeven dat van het hout in vrijwel niets te merken is. € 11,45 Winifred 2010 Assemblage van 43% chardonnay, 39% sémillon en 18% viognier. De sémillon werd volledig op tank vergist, de chardonnay deels op tank en deels op nieuw eikenhout, de viognier volledig op vat. De wijnen op tank ondergingen geen malo, die op vat wel. Een in alle opzichten tamelijk complexe wijn met de citrustoets en zuren van de sémillon, de rijpheid en ronding van de chardonnay, evenals het witte fruit en rijke mondgevoel van de viognier. Nette 13,5% alcohol dankzij de matigende invloed van de sémillon, versmolten hout, fruit, wederom goede zuren. Veelzijdige eetwijn. € 13,95 Merlot 2008 Pure Merlot met 13 maanden houtopvoeding, waarvan een derde nieuwe vaten. Ondanks zijn leeftijd nog opvallend veel kleurdiepte. Ontwikkelde, ietwat geroosterde geur, leer, typisch Zuid-Afrikaans. Pas in tweede instantie rijp zwart fruit. Idem in smaak, wel vlezig en soepel, om maar niet te zeggen romig, rijpe tannines, vleugje rokerigheid van het hout, zoethout, koffie. Niet veel ouder meer laten worden. € 13,95 Shiraz 2009 Een hele mondvol wijn, deze Shiraz uit het nu al bijna legendarische 2009. Voor de houtenthousiasten: 13 maanden opvoeding op een derde nieuw Amerikaans eiken, een derde nieuw Frans en een derde gebruikt Frans. Alleszins geslaagde wijn met goede fruitexpressie, een fijn pepertje, zwoel, veel body (15% alcohol), maar niettemin nog netjes in balans, beschaafde beet van rijpe tannine. Nu niet te versmaden, maar met volop rijpingspotentieel. Volbloed roodvleeswijn die volgens de producent – met eigen restaurant – geen probleem heeft met sauzen op basis van tomaat. € 13,95 (idem 2010) Rubaiyat 2008 Paradepaardje van De Grendel, tevens eerbetoon aan de wijnminnende Perzische dichter Omar Khayyam en aan Hopkins’ geliefde Bordeaux. Zou in principe verkocht mogen worden als Cabernet Sauvignon, omdat die druif 86% van de assemblage uitmaakt. Aanvulling komt van 11% merlot, 2% malbec en 1% petit verdot. Herkomstbenaming Coastal Region, want de cabernet komt niet uit Durbanville, maar uit Firgrove, een betrekkelijk koel deel van Stellenbosch op 6 kilometer van Valsbaai. Het gaat om bosstokken met extreem kleine druifjes die gemiddeld amper een gram wegen. De overige druiven komen uit de eigen wijngaard van de Grendel. Opvoeding gedurende 18 maanden op nieuw Frans eiken. Stijl Bordeaux? Toch eerder Kaaps. Kracht, concentratie, rijkdom. Massieve structuur, 14,5% alcohol, roostertonen, hout, chocolade, stevige tannine, vulling en, nog maar eens, opwekkende zuren die het geheel spannend houden. € 39,95 Importeur Jean Arnaud 013-5841200 www.jeanarnaud.com